Categorie: bind je eigen mooie boek

Geplaatst op door — Geef een reactie

stijl van een boek: wat is het, wat doet het, wat kun je ermee?

Bruno Vasilevskis, stilleven, olie op doek, 33 x 46 cm, 1984

Dit blog gaat over het nadenken over de stijl van je boeken als onderdeel van het boekbinden. Het biedt de mogelijkheid om de uitstraling van je boeken nog persoonlijker te maken en de zeggingskracht ervan te versterken.

In 2016 ging Binden & Banden voor het eerst van start: een brede online basiscursus handboekbinden. In de loop van de jaren is de cursus aangepast en aangevuld met nieuwe modules. Wat overeind bleef en blijft, is het uitgangspunt van de cursus:

  • Na afloop van de cursus beschik je over de basiskennis en vaardigheden die je nodig hebt om zelfstandig boeken te kunnen binden en herstellen.
  • Je weet hoe je jouw eigen mooie boek kunt binden op een wijze die helemaal past bij wat jij wilt laten zien en vertellen.

Het eerste punt gaat vooral over het ambacht, klassiek of creatief, en de toepassing daarvan. Het tweede punt gaat over de persoonlijke zeggingskracht en het handschrift van jou als maker, hierbij spelen inhoud, ordening en stijl van je boek een rol.

Inhoud, ordening en stijl

Bij inhoud en ordening kunnen we ons wel een voorstelling maken, maar vaak wordt het effect dat ermee kan worden bereikt onderschat. Door bewust te gaan spelen met inhoud en ordening ontdek je al snel hoeveel verschillende verhalen er in één en dezelfde stapel materiaal verscholen liggen, op hoeveel verschillende manieren je deze kunt vertellen en of je veel of juist weinig ‘woorden’ nodig hebt om het spannend of boeiend te maken. En het begrip ‘woorden’ gebruik ik nu omdat het bij de vormgeving van een boek ook om taal gaat, om beeldtaal. En beelden, net als woorden, iets te zeggen hebben.

Bij de stijl van een boek vinden we het misschien wat lastiger om precies te omschrijven waar dit over gaat, maar zijn we ons er juist veel meer van bewust dat dit effect heeft op onze beleving en de betekenis die we ergens aan toekennen. Binnen de modewereld is dit begrip wellicht het meest ingeburgerd. Maar net als in de modewereld speelt stijl ook in reclame, marketing, branding, vormgeving en kunst een belangrijke rol. Je kunt ermee laten zien laat zien waarvoor je staat. Het gaat over imago, normen en waarden, en zelf identiteit.

Stijl

Reden genoeg om het begrip stijl toch eens onder de loep te nemen en wat dit kan betekenen voor het boek dat je wilt binden. Bij stijl gaat het om:

  • sfeer en uitstraling
  • vertaling daarvan in beeld en vormaspecten
  • materialen die daaraan uitdrukking geven

De zeggingskracht van je boek wordt groter door de sfeer en uitstraling te kiezen die passen bij jouw verhaal (inhoud, ordening) en jouw persoonlijkheid. Hiermee begeef je je op het pad van je persoonlijke beeldtaal. Overigens is het gemakkelijker gezegd dan gedaan om die sfeer en uitstraling van je boek te bepalen. Wat kan helpen, is om een aantal vragen te stellen, zoals: voor wie of welke gelegenheid maak je het boek; welke functie krijgt het boek; aan welke eisen moet het voldoen, moet het bijvoorbeeld tegen een stootje kunnen? Op basis van dit type vragen kun je gaan nadenken over de beeld- en vormaspecten die het boek nodig heeft, zoals formaat, kleur, papierdikte, type band. En tot slot ga je op zoek naar de materialen die uitdrukking geven aan de voorgaande stappen.

Suggesties om je op weg te helpen bij het vinden van jouw stijl

En dan nog blijft het misschien lastig om de stijl van je boek te bepalen. Deze suggesties kunnen je wellicht op weg helpen.

  • Suggestie 1 – Houd het dicht bij jezelf. Vaak is de stijl die je beschrijft al terug te vinden op je eigen stek. Kijk daarom vooral eerst rond in je eigen huis en omgeving.
  • Suggestie 2 – Denk na over de vraag of je oorspronkelijk materiaal wilt gebruiken of kopieën. Wat heb je opzij gelegd om in te gaan binden? Waaruit bestaat dat basismateriaal? Gebruik je originelen of kopieën, wat is de grootte van het papier / foto’s/ tekeningen, zijn het dezelfde formaten of uiteenlopend? Dit is mogelijk van invloed op de sfeer en de uitstraling die je eraan wilt geven en daarmee op de materialen die je wilt gaan gebruiken.
  • Suggestie 3 – Kijk naar boeken die je mooi vindt. Noteer welke boeken het zijn, noteer wat je er mooi aan vindt, of het een stijl is die past bij jouw verhaal.
  • Suggestie 4 – Ga op zoek naar inspiratie. Knip foto’s uit / Verzamel materiaal op alle plekken waar je toevallig bent / Kijk rond in winkels, markten, bij vrienden / Bezoek websites, blogs, films, musea. Vertel (een of twee) anderen die jou goed kennen over je idee, vraag of ze mee willen zoeken naar materiaal / Noteer gedachten en ingevingen.
  • Suggestie 5 Doe een visualisatieoefening of luister naar een geleide visualisatie. Visualiseren is een vorm van meditatie waarin je je gedachten vertaalt naar beeld. Als je bijvoorbeeld denkt aan een boek, zie je dat boek voor je. Visualiseren helpt om je voorstellingsvermogen te trainen, zodat je steeds beter en gedetailleerder in staat bent om voor je te zien hoe iets, iemand of een situatie eruit kan zien. Een geleide visualisatie is een meditatie waarbij een ander, de meditatieleraar, een ‘verhaal’ vertelt dat je gaandeweg helpt om dat beeld voor ogen te krijgen.
  • Suggestie 6 Verzamel eerst, kies later. Stel een inspiratielijst op. Houd een doos of map bij de hand voor knipsels of stalen. Ga nog niet proberen dit te ordenen of netjes op te bergen. Verras jezelf door een poosje te verzamelen en pas na een tijdje, enkele weken of liever nog enkele maanden, te kijken wat je zoal vergaard hebt.
  • Suggestie 7 Maak een moodboard. Een moodboard is een visuele weergave of ‘collage’ van tekst en afbeeldingen van objecten die door ontwerpers, architecten en kunstenaars wordt gebruikt om een bepaalde stijl te laten zien waarin zij iets willen creëren. Op internet zijn veel voorbeelden te vinden hoe je dit zelf kunt aanpakken. Nog leuker is het misschien om met een groepje mensen aan de slag te gaan, dat brengt je wellicht op nieuwe ideeën. Aan jou of je met papier en schaar aan de slag gaat of digitaal.

Ik hoop dat dit blog je heeft geholpen om stijl in te zetten als fase bij het boekbinden. Het biedt de mogelijkheid om de uitstraling van je boeken nog persoonlijker te maken en de zeggingskracht ervan te versterken.

Geplaatst op door — Geef een reactie

het boek als geheugenpaleis

Dit blog gaat over de functie van een boek als geheugensteun en over creatief boekbinden als een vorm van geheugentraining om wat jij de moeite waard vindt beter te onthouden en op unieke wijze te bewaren. Plus ‘doe-het-zelf-‘ en boekentips om daar veel plezier aan te beleven.

wat is een boek voor jou?

Als je opgroeide in het pre-computertijdperk, dan zul je een boek waarschijnlijk als een fysiek object beschrijven. Een object dat bestaat uit een aantal bedrukte vellen met tekst en afbeeldingen die samengebonden zijn en van een kaft voorzien. Zoiets. Maar iemand die is opgegroeid in een gedigitaliseerde wereld, zal waarschijnlijk eerder denken aan een e-book. Een boekvorm waarbij de tastbare fysieke eigenschap ondergeschikt is geraakt aan de inhoud ervan.

geheugen en herinnering

Tja, denk je nu misschien, dat verschil in antwoorden is wel logisch, maar wat schiet ik ermee op om dat te weten? Een van de belangrijkste functies van fysieke objecten is dat onze hersenen ze gebruiken als geheugensteun, als kapstokhaakjes om herinneringen aan te hangen. En dat is direct de belangrijkste reden om het boek ‘oude stijl’, als fysiek object, te behouden. En te kijken welke functie het in je leven kan vervullen, waarin een e-book of internet niet of onvoldoende voorzien.

Een van de grote denkers uit de vroeg-Christelijke periode die zich bezig hield met de werking van het geheugen was de theoloog, filosoof en kerkvader Augustinus (354-430 n. Chr). Aan het eind van de 4e eeuw schrijft deze bisschop van Hippo zijn beroemde Confessiones (belijdenissen), een autobiografisch werk dat uit dertien delen (boeken) bestaat. Het 10e boek handelt over ‘Voortgaande overdenkingen over de waarde van bekeringen en de werking van het geheugen.’ In dit boek beschrijft hij het geheugen als “een geweldig paleis …. waar hemel en aarde hem ter beschikking staan …. met alles wat ik in hen heb kunnen waarnemen. Het is de stapelplaats van alle goederen, afzonderlijk en naar soorten gerangschikt”.

In 2012 verscheen van de hand van Joshua Foer het boek ‘Het geheugenpaleis, de vergeten kunst van het onthouden’. De titel van dit boek is vast ontleend aan Augustinus. Maar het gaat verder. Het boek is een culturele geschiedenis van het geheugen, en een studie van de technieken om ons vermogen tot herinneren te beïnvloeden en effectief te trainen. Sommige technieken zijn nieuw, andere gaan terug op eeuwenoude kennis.

  • Misschien heb je interesse in het boek van Joshua Foer? Klik dan op deze link naar bol.com.

bouw je eigen geheugenpaleis

  • Je zou ook eens kunnen proberen om je eigen geheugenpaleis te bouwen. Op wiki-how staat in 11 stappen met tekeningen beschreven hoe je dat kunt doen. Ze geven ook nog extra tips voor varianten, om er steeds beter in te worden en je geheugen op andere wijze te trainen. Klik HIER.

extern geheugen – rust roest

Ons ‘geheugenpaleis’ is de opslagplaats van onze ervaringen, waarnemingen en kennis die we op een later moment kunnen gebruiken. Maar hoeveel we daarin precies bewaren, is afhankelijk van ons idee over de noodzaak van dat bewaren. Er zijn namelijk ook externe opslagplaatsen, waar we gebruik van kunnen maken. Denk aan het boek dat we in de kast hebben staan of dat als e-book beschikbaar is, de film die we op dvd hebben of kunnen streamen, de informatie die we op internet kunnen vinden. Als we iets lezen of bekijken denken we daarom al snel dat we het makkelijk nog eens kunnen lezen of bekijken. Uit onderzoek blijkt dat hoe sterker we hiervan overtuigd zijn, hoe vluchtiger we kijken of lezen en hoe slechter we het onthouden. We vergeten sneller wat we zagen of lazen en het kost ons meer moeite om op basis van eigen geheugen de dingen terug te halen in onze herinnering.

Door de toenemende beschikbaarheid van moderne media maken we steeds meer gebruik van externe geheugenopslag. Zolang die externe opslagplekken toegankelijk zijn, zijn we daar tevreden mee, ook als we de informatie daardoor niet direct paraat hebben. Er kleven wel andere nadelen aan. Door dat toenemende gebruik van extern geheugen, wordt de kans dat informatie blijft hangen kleiner. En informatie die niet blijft hangen, maakt geen kans om kennis te worden. Een ander nadeel is, dat door de toenemende externe opslag de werking van ons interne geheugen onvoldoende wordt geactiveerd en getraind en daardoor aangetast. Het wordt moeilijker om de informatie die wel is blijven hangen, in kennis om te zetten. Rust roest, als het ware.

  • Over de effecten van moderne media op de werking van ons geheugen verscheen in mei 2020 een artikel in The Scientist. Het artikel is geschreven door Jared Cooney Horvarth, een onderzoeker aan de universiteit van Melbourne. Als je het leuk vindt om dit artikel te lezen, klik dan HIER.

geheugentraining

De kans dat informatie blijft hangen is dus groter als we ons eigen interne geheugen blijven gebruiken en trainen. De beste manier om dit te doen is om actief met de informatie die we daarin willen bewaren, aan de slag te gaan. Daarvoor bestaan verschillende mogelijkheden.

Herhaling versterkt

Een effectieve methode om informatie te onthouden, is deze uit je hoofd te leren en dit regelmatig te herhalen. Hoe vaker je iets herhaalt, hoe eenvoudiger het wordt om het te onthouden.

Ordenen en visualiseren

Een van de handigste manieren om iets terug te kunnen vinden, is dat je spullen op een vaste logische plek opslaat. Daarvoor kun je je huis in kamers en kasten verdelen. En als je iets zoekt, loop je die kamers in gedachten door en stel je je voor wat je daar hebt ingezet.

Wat voor spullen geldt, geldt ook voor herinneringen. In de meeste geheugentrainingen vormen ordening en visualisatie een essentieel onderdeel. Ordening maakt dat we verbanden kunnen aanbrengen en kunnen associëren. Ordening zorgt er zo voor dat er herinneringen boven komen. Door deze ordeningen te visualiseren kunnen we de herinneringen beter terughalen en vasthouden. Het creëren van je eigen geheugenpaleis is een van de manieren om dat te doen. Maar er zijn meer mogelijkheden. Denk bijvoorbeeld aan landkaarten, plattegronden, routebeschrijvingen, dagboeken, reisverslagen, schetsboekjes, fotoalbums, agenda’s. Hoe persoonlijker deze zijn en hoe bewuster of met meer precisie ze zijn gemaakt, des te beter ze werken als geheugensteun.

Informatie koppelen aan een fysieke component of handeling

Een derde manier om ons geheugen te trainen, is om informatie en ervaringen te koppelen aan een fysieke component of handeling. Dan beklijven ze beter. Als je een boek leest dat je in handen hebt, onthoud je bijvoorbeeld beter wat erin staat dan dat je een e-book leest. Of, als je op internet leest of ziet hoe je een fietsband plakt, dan onthoud je dit beter als je het in de praktijk een keertje toepast. En, als je het vaker oefent, krijg je het zelfs in je vingers. Je ogen en handen worden dan als het ware je geheugen. Hetzelfde geldt voor heel veel dingen. Bijvoorbeeld voor een recept van een gerecht. Het recept is eenvoudiger te onthouden door het gerecht een keer te maken. En beter nog, door het vaker te maken.

creatief binden

Als je op grond van het voorgaande zoekt naar een effectieve vorm van geheugentraining, dan is het maken en binden van je eigen boek wel een hele goede optie. En vooral het creatief binden.

Bij ‘gewone’ boeken ligt het maakproces in heel veel handen. Elk stukje wordt verzorgd door een eigen discipline. De schrijver, de illustrator, de vormgever, de drukker, de binder, de uitgever. Maar bij het maken van je eigen boek, kun je al deze stappen in eigen hand houden. Door het zelf te doen, activeer je je geheugen en ben je veel beter in staat de dingen te laten zien zoals jij ze hebt onthouden en ze wilt delen met een ander.

Het meest logische onderwerp voor het creatief binden van een boek is een onderwerp wat jij de moeite waard vindt om te bewaren. Eigen herinneringen, voorkeuren, liefdes, smaken, opvattingen. Dingen die je in principe niet op internet of andere externe media terugvindt. Maar die zijn opgeslagen in de krochten van je eigen geheugenpaleis, waarvan jij alleen de sleutel hebt.

In creatief binden is het uitgangspunt dat je unieke boeken maakt, waarbij de vorm wordt afgestemd op de inhoud. Je kunt ermee aan de slag met informatie die vooral voor jou persoonlijk van belang is, je ordent het zo dat het jouw verhaal en jouw visie zo goed mogelijk uit de verf laat komen en de materialen, uitstraling, vorm en binding onderstrepen dat. Zo maak je op creatieve wijze zichtbaar en tastbaar wat je de moeite waard vindt om te onthouden en te bewaren.

  • Het boek op de foto ‘live mindfuly’ is gemaakt en gebonden door Eve van Ballegooijen. Wil je nog meer werk zien van cursisten? Klik dan HIER.

boekentips

Als je aan de slag wilt met het maken en binden van je eigen boek en je zoekt naar voorbeelden en inspiratie om daar een hele eigen uitstraling aan te geven, dan zijn er twee boeken die naar mijn idee de moeite waard zijn.

boekentip 1 – how to make books

Dit boek is voor beginners en gevorderden. Wat moeilijk lijkt, maakt de auteur stapsgewijs inzichtelijk en begrijpelijk waardoor je er ook zelf mee aan de slag kan. Door de vele voorbeelden en foto’s schudt Esther K. Smith je ‘innerlijke boekbinder’ wakker en inspireert je om eigen mooie boeken te gaan maken. Aan de vormgeving van dit boek is veel aandacht besteed. Het is een echt ‘hebbeboek’.

Wil je meer weten over de auteur Esther K. Smith? Neem dan vooral een kijkje op de heel aantrekkelijke website van de Purgaratory Pie Press. Of lees het interview dat werd geschreven bij het verschijnen van het boek in 2008.

  • Misschien heb je interesse in dit boek? Klik dan HIER om het (bij bol.com) te vinden.

boekentip 2 – the art of the fold

Dit boek verscheen in 2018 en is geschreven door Hedi Kyle in samenwerking met haar dochter Ulla Warchol. Hedi Kyle is een van de meest bekende innovatieve boekbindsters. Dit boek bevat stap voor stap beschrijvingen van 35 van door haar bedachte boekbindingen. Op de gelijknamige website Art of the Fold krijg je een prachtige impressie van het boek en van het werk van beide auteurs.

  • Misschien heb je interesse in dit boek? Klik dan HIER om het (bij bol.com) te vinden.

van popupgeheugenpaleis naar geheugenpaleispopupboek

Als je in de ban bent geraakt van het geheugenpaleis op wiki-how, dan heb je vast ideeën gekregen voor nog meer paleizen. Je zou nog een stapje verder kunnen gaan om te kijken of je van jouw paleis of paleizen een popup versie kunt maken. Er zijn papierkunstenaars die je op hun website of bijvoorbeeld youtube laten zien hoe je zoiets doet. Een daarvan is de bekende papierkunstenaar Elod Beregszaszi. Op zijn website vind je bijvoorbeeld deze popup kaart van de Taj Mahal, met een beschrijving op pdf en een filmpje.

Als je meerdere van dit soort geheugenpaleiskaarten maakt, zou je de kaarten als een stapeltje katernen kunnen beschouwen en er een boekje van maken. Jouw eigen geheugenpaleispopupboekje.

Wil je zelf de Taj Mahal kaart maken of meer voorbeelden zien? Kijk dan op de website Popupology van Elod Beregszaszi.

Geplaatst op door — Geef een reactie

historische bindingen als basis voor boekkunst

Dit blog gaat over de betekenis die historische vormen van boekbindingen kunnen hebben voor hedendaagse boekkunst en over de manier waarop boekkunstenaars daarvan gebruik maken.

Onlangs las ik de dissertatie van Islam Aly die in 2013 aan de universiteit van Iowa promoveerde op het ‘gebruik van historische boekbindingen bij het maken van hedendaagse kunstenaarsboeken’. In de thesis bespreekt Islam Aly enkele kwesties die hem als boekkunstenaar sterk bezig houden.

presence

In veel hedendaagse in oplage geproduceerde boeken mist hij het gevoel van ‘aanwezigheid’ (presence). In oude, handgemaakte boeken gaat het niet alleen om de inhoud, maar om het boek als drager en als object en de uitstraling daarvan. Je voelt het gewicht dat ze letterlijk en figuurlijk in de schaal leggen.

In de thesis vertelt hij hoe hij aan zijn eigen kunstenaarsboeken dat gevoel van presence probeert te geven. Het gaat hem daarbij vooral om de esthetische ervaring. Niet in de zin van mooi of lelijk, maar esthetiek als zintuiglijke ervaring.

Het verhaal van Islam Aly doet me denken aan het ontstaan van de arts & crafts movement (arts & crafts beweging).

Op de foto: Echoes, 2.8 x 3 x 3.5″, Islam Aly, 2014. Edition of 15. (Last Copy) ; 30 sections with four folios. Mould-made Johannot paper. Laser engraved edges. Bound in laser etched wooden boards. Ethiopian and Coptic binding with linen thread.

arts & crafts beweging

In de late 18e eeuw ontstond in Engeland de industriële revolutie. Voorwerpen, meubels en huizen die eerder alleen voor de echt rijken binnen handbereik lagen, konden in de Victoriaanse 19e eeuw tegen veel lagere prijzen worden geproduceerd dan ooit voor mogelijk was gehouden. Door de toenemende vraag, was kwantiteit vaak belangrijker dan kwaliteit en handwerk raakte uit de gratie. De stijlimitatie, de kitsch, de slordige machinale uitvoeringen maar ook de erbarmelijk slechte arbeidsomstandigheden waaronder werd gewerkt, waren een doorn in het oog van een aantal bevlogen mensen.

De arts & crafts beweging was een tegenreactie op de sterk geïndustrialiseerde 19e eeuwse maatschappij. Doelstelling van de beweging was om machinaal vervaardigde productie te verruilen voor ambachtelijke vervaardiging van fraaie, degelijke producten voor de ‘gewone’ man.

De belangrijkste stichters van de arts & crafts beweging waren de architect Augustus Pugin (1812-1852), de schrijver John Ruskin (1819-1900) en de kunstenaar William Morris (1834-1896). In het atelier van Morris werkten hij en zijn leerlingen aan een breed scala aan toegepaste kunstvormen: van ontwerp en vervaardiging van glas-in-loodramen, kasten, stoelen, behang, vloerkleden en wandtapijten tot boeken, inclusief kalligraferen en illustreren. In 1888 zag Morris werk van de boek- en letterontwerper Emery Walker. Hij werd hierdoor zo geraakt, dat hij in 1890 The Kelmscott Press oprichtte. Vanaf dat moment hield de arts & crafts beweging zich ook bezig met letterontwerp en boekdrukkunst. In zijn eigen ontwerpen liet Morris zich vooral inspireren door de Renaissance–typograaf Nicolas Jenson.

Op de foto: kopie van de ’the Kelmscott Chaucer’, uitgegeven door William Morris in 1896 als zijn laatste grote artistieke project in Wightwick Manor.

massaproductie en overconsumptie

Nu, 130 jaar na de oprichting van de Kelmscott Press, is opnieuw sprake van een behoefte aan en herwaardering van handwerk.

Er zijn ook duidelijk overeenkomsten tussen omstandigheden van nu en toen, die dit begrijpelijk maken. Net als in het industriële 19e eeuwse Engeland is ook in onze hedendaagse maatschappij sprake van massaproductie, is kwantiteit vaak belangrijker dan kwaliteit, en zijn zelfs  arbeidsomstandigheden nog lang niet altijd op orde.

Natuurlijk zijn er ook verschillen. Veel meer dan toen wordt in de massaproductie aandacht besteed aan de vorm en een moderne uitstraling. Bijna alles in onze maatschappij is vormgegeven. Van de huisstijl van de Hema, het interieur van de ijssalon tot de producten van IKEA. Maar als je hierover een beetje langer nadenkt, dan kun je je niet aan de indruk onttrekken dat deze aandacht voor de vorm minder te maken heeft met het streven naar esthetiek en kwaliteit dan met branding, herkenbaarheid en verleiding van consumenten tot aankoop.

Een tweede verschil ligt in de aandacht voor duurzaamheid en hergebruik. Hoewel er in vorige eeuwen ook vaak een tekort aan grondstoffen was, zoals bijvoorbeeld papier, is de roep om aandacht voor deze issues in deze tijd groter dan ooit tevoren. Door de gebruikmaking van efficiënte productiemethodes, goedkope arbeid, lage grondstofprijzen in combinatie met een gericht creëren van een vraag, is er vaak sprake van een nodeloos hoge productie. En meer dan ooit tevoren leidt dat tot uitputting van de aarde en overconsumptie.

Op de foto: still uit La surconsommation (Frans voor de overconsumptie). Dit is een korte film waarin de wereld van massaproductie en overconsumptie aan de kaak wordt gesteld. Een wereld waarin economische belangen prevaleren boven alles. De voorbeelden op de film vallen wat buiten de scope van dit blog, maar het achterliggende idee is hetzelfde. Wil je de film – die overigens niet fijn is om te zien – bekijken? Klik dan HIER.

behoefte aan verandering

Ik zal nooit de foto’s vergeten van de ladingen spullen die nu precies twee jaar geleden op de stranden van Vlieland en Terschelling aanspoelden, nadat 270 containers overboord waren geslagen bij het Duitse eiland Borkum. Bij het zien van de enorme hoeveelheden prullaria zoals plastic badeendjes, slippers, sportschoenen, speelgoed en verrassingseieren is het niet vreemd je af te vragen of we dit allemaal wel nodig hebben.

Het is niet voor niets dat de roep om verantwoord geproduceerde duurzame artikelen steeds groter wordt. Evenals de vraag om hergebruik van producten of producten die worden gemaakt uit hergebruik van of gerecyclede materialen.

Dat producten hierdoor iets of zelfs een stuk duurder worden, is blijkbaar niet erg. Er zijn voldoende consumenten die het zich kunnen veroorloven om hiervoor een meerprijs te betalen. Er zijn ook steeds meer consumenten die het prettig vinden om iets aan te schaffen dat ze onderscheidt van hun buren, familie en vrienden. En er zijn zelfs consumenten die vinden dat een product meer waarde krijgt als de prijs hoger wordt.

  • Op de foto: tienduizenden aangespoelde verrassingseieren.

arts & crafts in hedendaagse boekkunst

Als de boekkunstenaar Islam Aly een pleidooi houdt voor meer ‘presence’ van het boek, is zijn bevlogenheid en terugkeer naar het handwerk vergelijkbaar met zijn 19e eeuwse collega’s uit de arts & crafts movement. Maar in zijn werkwijze verbindt Islam Aly het oude en het nieuwe en is daarin of daarmee uitermate modern. Dit geldt evenzeer voor collega kunstenaars met wie hij zich verbonden voelt in het gebruik van oude boekvormen als inspiratiebron: Hedy Kyle, Shanna Leino en Daniel Essig.

Net als zij onderzoekt en gebruikt Islam Aly de mogelijkheden voor hergebruik van oude bindingen, technieken en werkwijzen om boeken weer ‘presence’ te geven. Zij maken in hun werk veel en graag gebruik van hedendaagse materialen en technieken. Maar gelijktijdig houden deze boekkunstenaars ervan dat iets tijd kost om tot stand te brengen. Ze werken gemiddeld langzaam en zorgvuldig, met oog voor detail, en net als vroeger in tijden van (papier)schaarste kiezen zij bewust voor hergebruik van materialen.

Op de foto: Cryptic Magic, 2.5 x 6” (42” extended), Islam Aly, 2017.
40 Folios, Laser cut handmade flax Paper, linen thread, Hand made flax covers, modified accordion binding, Signed, dated, and numbered by the artist. Cryptic Magic is an investigation into symbols.


Wat Islam Aly, evenals zijn collega boekkunstenaars, naast hun werkwijze vooral modern maakt is om via eeuwenoude verworvenheden ‘presence’ te geven aan hedendaagse maatschappelijke issues. De term ‘presence’ blijkt niet zomaar een lege huls. De boekvormen die deze kunstenaars creëren, maken de inhoud en het belang van de issues door hun esthetiek, de zintuiglijke waarneming, direct voelbaar.

Op de foto: Inception, Bedaya, 4.5″ diameter x 3.5″, Islam Aly, 2019
Thirty sections with four folios.  2″ diameter x 0.75″ miniature accordion books. Materials: laser-cut Fabriano and tracing paper, plexiglass mirror, laser-engraved wooden boards. Coptic binding with leather wrappings connected to seven small books, Signed, numbered, and dated by the artist.

Het werk is een verbeelding van verhalen en reizen van vluchtelingen aan de hand van het het 12e eeuwse Perzische gedicht “The Conference of the Birds” van Farid Aldin Al-Attar. Dit gedicht gaat over de zoektocht naar waarheid en integriteit en de parallel met een hervinden van jezelf als vluchteling.