alles van waarde is weerloos
Lucebert
In dit digitale tijdperk is de kans dat een boek in herdruk wordt genomen, klein. De waarde die we daardoor toekennen aan een boek waaraan we emotioneel hechten of aan een mooi uitgegeven boek, neemt hierdoor juist toe. Dit is een goede reden om stukgelezen of vanwege andere redenen beschadigde boeken op professionele wijze te repareren. Op deze pagina zie je meerdere voorbeelden van boeken die ik de afgelopen jaren aangeboden kreeg voor herstel. Bij elk boek opnieuw is het zaak om in nauw overleg met de klant tot afwegingen en afspraken over de werkwijze te komen.
De opvattingen over een ‘juiste’ wijze van herstel zijn in de loop van de jaren nogal eens veranderd. Tegenwoordig is gangbaar om dat wat je hersteld hebt zichtbaar te laten, zoveel mogelijk de nog bruikbare onderdelen te hergebruiken en zo te werken dat het boek weer in de staat teruggebracht kan worden waarin het werd aangeleverd. De relatie tussen herstel en waarde van een boek zal hierin zeker een rol spelen. Steeds vaker doen ook stemmen opgeld om het boek juist geheel naar eigen smaak en met hedendaagse materialen op te knappen. Het oude karakter gaat hiermee wellicht verloren, maar hiervoor in de plaats krijgt het een frisse eigentijdse uitstraling.
Van meerdere boeken legde ik de stadia van reparatie vast. Deze worden weergegeven in de vorm van een diavoorstelling. Als je op een van de bolletjes die onderin het beeld staan klikt, krijg je de daarbij behorende dia te zien. Klik je op de afbeelding, dan krijg je een vergrote weergave met toelichting per afbeelding.
IN POT EN FLES, 1983
BESCHOUWINGEN OVER PROBLEMEN IN DE ONTWIKKELING DER MODERNE SCHILDERKUNST, 1925
De restauratie van dit kunstboek, uit 1925 en geschreven door Mevr. H. Kröller-Müller, is zeer geslaagd . Dit kunstboek is nu een eye-catcher in mijn collectie.
Peter Kuipers.
MIJN EERSTE GEBEDENBOEKJE
ILIAS ODYSSEE, 1947
De Homerus uit mijn gymnasiumtijd heb ik bewaard, misschien wel juist omdat het boek na jaren strijd zoveel had geleden en nauwelijks nog bruikbaar was. Een bundeltje katerns en talloze losse blaadjes, bijeen gehouden door de restanten van een linnen band. In het boek op vele mogelijke en onmogelijke plaatsen tekeningen en aantekeningen van mijn vier oudere broers, hun handtekeningen en ontboezemingen over van alles, leesbaar of raadsels. Verkleurde plakkers, zichtbare pogingen om de bladzijden op volgorde bijeen te houden.
Met het oog op hergebruik door mijn kleinkinderen heb ik Inge van den Thillart gevraagd het boek te restaureren met instandhouding van alle tekenen van gebruik (en misbruik) door mijn familie. Zij is erin geslaagd boek te herstellen tot een prachtig geheel, zo dat het weer vele jaren goed bruikbaar is zonder dat de band met de vorige generatie gebruikers verloren is gegaan.
Inge, veel dank.
RHETORICA, 1931
Albert Vogel sr., die leefde van 1874 tot 1933, was in Nederland en ook daarbuiten een beroemde voordrachtskunstenaar. In 1931 verscheen van hem: Rhetorica. Basis der welsprekendheid. Mijn vader had het in zijn boekenkast. Je moest zelf de katernen opensnijden. En de kaft was van papier. In de loop van de tijd raakte het boek beschadigd. De katernen zaten los en scheef en de kaft had scheuren.
Inmiddels had ik het boek in bezit en wilde het binnen de familie cadeau geven aan de meest welsprekende bij zijn 70-ste verjaardag. Ik heb toen Inge gevraagd of zij het boek wilde herstellen. Dat heeft ze gedaan en het resultaat was prachtig. Het verband in het boek was helemaal terug. De kaft was behouden terwijl de onvolkomenheden eraan waren weggewerkt. Het was geheel cadeauwaardig geworden.
Herman Walta, juli 2017
POSTKAARTENALBUM, ca.1910
Zoals dat gaat bij het overlijden van je ouders worden verschillende zaken onder het gezin verdeeld. Zo ook bij ons. Ik kreeg zo bijvoorbeeld een schitterend oud album in Jugendstil met daarin vele gepersonaliseerde ansichtkaarten verzonden gedurende de periode 1900- 1920 vanuit verschillende plaatsen binnen Europa. Het toen al mooie boek dat veel warmte uitstraalde was door het vele malen inkijken als ook het verstrijken van vele jaren aan enige restauratie toe. Ik kende de boekbinderij van Inge vanuit andere interesses en nam contact met haar op met de vraag of zij wellicht tijd zou hebben om eens naar het album te kijken. Gelukkig had zij die tijd. Op zich is het al een feest om bij Inge in het atelier te zijn maar ook haar welgemeende interesse in het album resulteerde uiteindelijk in een restauratie opdracht. In de wijze waarop kreeg zij alle vrijheid. Gedurende het proces ben ik verschillende malen geïnformeerd over de status. Uiteindelijk bij het voltooien van het project is het album schitterend geworden zonder dat er maar ook iets van de oorspronkelijke uitstraling en warmte is verloren gegaan. Ik ben erg blij met hetgeen Inge heeft gedaan en kan haar aan ieder ander aanbevelen.
Theo van Gaal
